Gastrik Bypass

Gastrik Bypass (Mide Küçültme) Nedir?

Gastrik bypass, mide bypass’ı olarak da bilinen ve obezite hastalığında kullanılan en eski cerrahi yöntemlerdendir. Gastrik bypass tedavisinin asıl olayı, mide hacmini küçültmek ve besin emilimini azaltma yönündedir.

Gastric Bypass ameliyatı, dünyada bariatrik cerrahinde uygulanan en eski ve yaygın ameliyatların başında gelmektedir. Bu ameliyat temelde iki aşamalıdır, önce mide hacmi küçültürülür ve küçülen mide beraberinde ince bağarsağın 50-70cm ilerisine bağlanır. Yani besinlerin mideden sonra bağırsağın büyük bir bölümünü atlayarak (bypass ederek) devam eder. Bu şekilde besinler hem hacimce kısıtlamaya hem de daha az emilime uğrar.

Gastrik Bypass Nasıl Uygulanır?

Gastrik bypass genel anestesi altında laparoskopik yöntemle yapılan cerrahi bir işlemdir. Kapalı olması sebebiyle karın bölgesine geniş kesiler değil küçük girişler açılır. Gastrik bypass temelde iki adımda gerçekleşir. Birinci adımımız mide küçültme, ikinci adımsa bypass işlemidir.

Gastrik Bypass operasyonunun birinci adımı yani mide küçültme için, karın bölgesine 4-5 giriş açılarak mideye ve çevre dokulara ulaşılır. Burada yapılan işlem mideyi iki parçaya bölmektir, bölünen büyük kısım devre dışı bırakılır ceviz büyüklüğündeki küçük kısım ise gıdaların gideceği yerdir. Burada önemli nokta midenin vücuttan çıkarılmamasıdır.

İkinci adımda ise ikiye bölerek küçük kısmını aldığımız midenin bağırsağa bağlanması işlemidir. Burada hacimce küçülttüğümüz mide, ince bağırsağın büyük ilk kısmını atlayarak (bypass) ikinci kısma bağlanır. Böylelikle önce mide küçüldüğü için vücuda alınan besin miktarı azalır ve erken tokluk hissi oluşur, daha sonra da bağrsağın büyük bölümü atlandığı için kalori emilimi azalmış olur.

Gastrik Bypass Nasıl Uygulanır?

Gastrik Bypass Ameliyatı Kimlere Uygundur?

Gastrik Bypass ameliyatı olmak isteyen kişilerin belli kriterleri sağlıyor olması gerekir. Gastik bypass için başlıca kriterler;

Ameliyat için 18-65 yaş aralığında olmaktır. Bazı özel durumlarda 18 yaş altı ve 65 yaş üstü kişilerde de bu ameliyat yapılabilir.
Vücut kitle indeksi 35- 40’ ın üzerinde olan Morbid (ölümcül şişmanlık) obez hastalar gastrik bypass operasyonu için ilk adaylardır.
Tip 2 diyabet, yüksek tansiyon, kolesterol yüksekliği gibi kiloya bağlı yan hastalıklarda da gastrik bypass tercih edilir.
Uzman hekimler tarafından detaylı tetkikler sonucunda ameliyatı riske atacak herhangi bir hastalık olmadığı ve hasta anestezi kaldırabilir durumda olduğu sürece herkes gastrik bypass ameliyatı olabilir.

Gastrik Bypass Ameliyatı Kimlere Uygun Değil?

Tüm cerrahi operasyonlar belli kriterler altında gerçekleşmektedir. Her işlem öncesi geniş tetkikler yapılarak hastanın uygun olup olmadığı netleştirilir.

Gastrik Bypass ameliyatı öncesinde de hastanın detaylı muayenesi yapılır ve operasyona uygunluğu analiz edilir.

Öncelikle hastanın anesteziye karşı engeli, devam eden bir tedavisi, madde ve alkol bağımlılığı olmamalıdır.
Ameliyat sonrası beslenme ve hayat tarzında köklü değişiklikler yapabilmesi gerekecektir. Bu sebeple hasta bu değişimi kabul edebilir düzeyde olmalıdır.
Obezite sorunu endokrin sistem bozuklukları gibi hastalıkları da beraberinde getirdiği için, metabolik cerrahi işlemler bu hastalıkların tedavisinde de kullanılır. Bu yüzden diyabet (şeker) hastaları için gastrik bypass ameliyatının genel bir engeli yoktur. Ancak beklenmedik durumları ortadan kaldırmak için son karar yine hekim tarafından verilir.

Gastrik Bypass Ameliyatı Öncesi

Gastrik Bypass ameliyatı öncesi rutin tetkikler yapılarak hastanın durumu değerlendirilir. Sağlıklı sonuçlar için bu tetkiklerden önce hastanın en az 10 saat aç ve 8 saat susuz olması gerekir.

Ciddi bir operasyon olması sebebiyle birçok bölümle eşgüdümle çalışılarak tetkik sonuçları değerlendirilir. Yapılan tetkikler;

Bir sorun çıkmadığı takdirde hastanın operasyon planı hazırlanmaya başlanır. Her cerrahi işlem öncesi doktor tarafından hastalara gerekli ön bilgiler verilir. Hastanın bunlara uyması ameliyatın başarısı için oldukça önemlidir.

Gastrik bypass ameliyatından önce;

Başarılı bir ameliyat için hekimle her şey paylaşılmalı ve olası riskler en aza indirilmelidir.

Gastrik Bypass Ameliyatı Sonrası

Ameliyat sonrası hastanede kalma süresi yaklaşık 4-6 gün arasındadır. Hasta 1-2 gün yoğun bakımda kalır. 3. Günden sonra sulu gıdalar tüketilmeye başlanır ve bunu izleyen süreçte de püre gibi yumuşak gıdalarla devam edilir. Hastanın ağrı çekmemesi için damar yolu ile ağrı kesici verilir.

Gastrik Bypass ameliyatı sonrası midenin mekanik yapısı değiştiği için hastanın beslenme rutininde değişiklik yapması gerekir. Ameliyat sonrası iyileşme sürecinin en önemli unsuru beslenme düzenidir, bu ameliyatı olan kişilerin asitli, gazlı içecekleri hayatından çıkarması gerekir. Mideyi fazla yormamak adına sindirimi zor besinlerden kaçınılmalıdır. Mide hacmi küçüldüğü için hasta az besinle hızlı tokluk hissi yaşayacaktır, bu sebeple alınan besinlerin yağsız olması daha uygundur. Ayrıca şişkinlik yaratacak sıvıların hızlı tüketilmemesi gerekir.

Uzman diyetisyen ve hekimler tarafından her hastaya özel programlar verilir. Bu diyet ve spor programlarına uyulması halinde ortalama 1 yıl içerisinde hastalar ideal kilolarına kavuşabilmektedir.

Gastrik Bypass Ameliyatı Avantajları

Hem mide küçültme hem de emilimi azalttığı için kalıcılığı ve etkisi yüksektir.
Tip2 diyabet gibi obeziteye bağlı yan hastalıkları da tedavi eder.
Mide alınmadığı için orijinal haline geri döndürmek mümkündür.
Ameliyat sonrası hastaların sıkıntı yaşadığı durumlara az rastlanmıştır.
Tüp mide ameliyatına nazaran geri kilo alma durumu oldukça düşüktür.
Ameliyattan sonraki 1 yıl içinde fazla kiloların % 75’i gibi büyük bir oranı kaybedilir. Bu kilo kaybı 2. yıl % 80-90 oranlarına ulaşır. İdeal kiloya ulaşırken, obeziteye eşlik eden hastalıklarda da iyileşme gözlemlenir.

Gastrik Bypass Ameliyatı Dezavantajları

Gastrik bypass ameliyatı uzun ve karmaşık bir işlemdir. Bu tarz obezite operasyonlarının ilerleyen dönemde görülen bazı riskleri vardır. Gastrik bypass işleminde de bu riskler tüp mide ameliyatına göre daha fazladır. Bu operasyon emilim bozukluğu yaptığı için periyodik kontroller yapılarak eksik çıkan vitamin ve minerallerin takviyesi gerekir.
Demir ve kalsiyum emiliminin yüksek oranda gerçekleştiği ince bağırsağın ilk bölümü devre dışı bırakıldığı için vücutta demir eksikliği anemisine yatkınlık oluşabilir.
Gastik bypass ameliyatı sonrası"Dumping sendromu" görülebilir. Bu sendrom mide içeriğinin ince barsağa hızlı boşalması anlamına gelir. Sağlık için ciddi bir risk olarak görülmese de bazen yemekden sonra mide bulantısı, halsizlik, terleme, baygınlık vb şekilde görülerek son derece rahatsız edici olabilir.